Dit artikel gaat over een systeemgericht gesprek en de beweging die ontstaat wanneer één persoon stil durft te staan.
Over de rimpeling van één gesprek in een wereld vol verbindingen
Stel je een vijver voor.
Je gooit er een kleine steen in — niets bijzonders, gewoon een beweging van je hand.
Het water trilt even, en dan verschijnen de rimpelingen.
Ze reizen in cirkels, raken elkaar, breken, vormen nieuwe patronen.
Zo is het ook met mensen.
Eén ademhaling, één inzicht, één gesprek — en er beweegt iets in het geheel.
Niet zichtbaar meteen, maar voelbaar.
De stilte die beweegt
Op Mindfulness Day hoor je overal: “Sta stil. Wees in het moment.”
Maar wat als stilstaan niet alleen over jou gaat,
maar over het hele netwerk waarvan jij deel uitmaakt?
In een individueel systeemgericht gesprek gebeurt precies dat.
Iemand komt binnen met een vraag over zichzelf:
“Waarom voel ik mij altijd verantwoordelijk?”
“Waarom lukt het mij niet om echt te ontspannen?”
En al pratend, merk je dat het verhaal zich niet laat vangen in één persoon.
Er duikt een vader op die altijd werkte.
Een moeder die de rust bewaarde.
Een kind dat leerde dat zorgen gelijk stond aan liefde.
En daar, in die kleine stilte tussen woorden,
begint iets te verschuiven.
Alsof het water even helder wordt,
en iemand voor het eerst de bodem ziet.
Jij als deel van iets groters
Gregory Bateson zei ooit: “The pattern that connects is the pattern that heals.”
Dat patroon — de samenhang — is wat wij in een systeemgericht gesprek aanraken.
Je hoeft het niet te begrijpen; het is iets wat je voelt,
zoals de trilling van water na de steen.
Wanneer jij iets in jezelf verandert —
een overtuiging, een ritme, een reactie —
beweegt het geheel mee.
Je ziet het in hoe iemand later met zijn partner praat,
hoe een ouder ineens anders kijkt naar zijn kind,
of hoe een collega iets zachter reageert.
Niet omdat die ander hier op de bank zat,
maar omdat jij stil stond.
En daarmee kwam er beweging.
Van binnen naar tussen
Martin Buber schreef: “Alle werkelijk leven is ontmoeting.”
Een systeemgericht gesprek is zo’n ontmoeting —
tussen binnen en buiten, tussen weten en niet-weten.
Het is geen analyse, geen probleemoplossing.
Het is aandacht met een hoofdletter A.
En in die aandacht gebeurt iets bijzonders:
je beseft dat je nooit los van anderen kunt bestaan.
Dat zelfs jouw stilte een boodschap heeft
in het grotere gesprek dat leven heet.
Waarom juist nu
We leven in een tijd waarin verbinding vooral digitaal is.
We appen, liken, scrollen, reageren.
Maar echte aanwezigheid — iemand die met jou ademt,
zonder oordeel, zonder haast —
is zeldzaam geworden.
Daarom is een systeemgericht gesprek ook een vorm van mindfulness.
Niet in je eentje op een matje,
maar samen in gesprek — aandachtig, relationeel, echt.
Wanneer jij stil staat,
raakt het hele netwerk in beweging.
En misschien is dat wel de diepste vorm van bewustzijn die er bestaat.
Als één kleine rimpeling het hele watervlak in beweging kan brengen…
welke beweging zou jij vandaag willen starten?
Bronnen:
- Bateson, G. (1972). Steps to an Ecology of Mind. University of Chicago Press.
- Achtergrondinformatie over Bateson is te vinden op Wikipedia.
- Buber, M. (1923). Ich und Du. Leipzig: Insel Verlag.
- Porges, S. (2011). The Polyvagal Theory. Norton.
✨ Relatiekundige betekent: werken met relaties — ook als er maar één mens aan tafel zit. Want ieder mens draagt zijn relaties met zich mee.
Meer lezen over mijn manier van werken? Kijk op
Systeemgericht werken – Relatiekundige
